Owczarek szkocki długowłosy - Collie Rough

Jest jedną z czterech ras wywodowanych w Szkocji. W Polsce występuje ona stosunkowo nielicznie. Na rok 1983 odnotowano w Polsce 500 sztuk tej rasy psa.Wiele tych psów obecnie już nie żyje - sąsiadka twierdziła z osiedla w Brzozowie, że ma bardzo mądrego i spokojnego psa - ,, Sabę '' w rasie owczarka szkockiego długowłosego. Pies w miasteczku wiejsko - miejskim w Brzozowie.

Źródłosłów nazwy Collie, jakie się nadaje wszystkim czterem rasom owczarków szkockich, dodając przy tym przymiotnik oddzielający odrębną rasę, nie jest jednoznacznie wyjaśnione. Zdaniem jednych badaczy nazwa ta jest pochodną od słowa angielskiego coal - węgiel. W umaszczeniu bowiem występujących dawniej owczarków przeważał kolor czarny, co mogło się skojarzyć z węglem. 

Inni językoznawcy, nie przecząc pochodzenia nazwy rasy od słowa coal, uważają, że z czarnym kolorem węgla kojarzył się nie maść psów, lecz czarna barwa wełny pewnych ras owiec, do pilnowania i pasienie gdy używano tych psów.  Wspominając piosenkę z dzieciństwa; ,, a gdzieś ty bywał czarny baranie ... we młynie, we młynie mój mości Panie...''. 

Co się zaś tyczy pochodzenia rasy, jej wywód jest bardzo stary, występujący głównie w Szkocji W wielu odmianach już od średniowiecza. Są też uzasadnione przypuszczenia, że przodkami tych odmian owczarków były mieszańce pochodzące ze skrzyżowania miejscowych psów szkockich z psami przywiezionymi na Wyspy Brytyjskie w pierwszych wiekach naszej ery przez legiony rzymskie podczas ich najazdu na te wyspy.  

Chart rosyjski długowłosy o barwie pomarańczowej - grupa charty. 

W skutek prowadzenia w ciągu wieków systematycznej selekcji wewnątrz populacji jednej z odmian owczarków, a w końcu skrzyżowania owczarka z rosyjskim chartem długowłosym, powstał pod koniec lat pięćdziesiątych ubiegłego stulecia typ owczarka szkockiego długowłosego o znanym i oczekiwanym wyglądzie. 

Wynikiem takich efektów hodowlanych, owczarek szkocki stał się luksusowym psem hodowanym głównie w mieszkaniach o dużej powierzchni użytkowej, jako psa wyłącznie do towarzystwa. Jednak, po mimo zmian w dziedzinie użyteczności owczarka, zachował on nadal charakterystyczne cechy charta rosyjskiego i psów szkockich, w grupie pasterskiej, oraz przypisano mu właściwości psychiczne oraz fizyczne. Na ogół ma łagodne i wyże usposobienie, okazuje niezmierne przywiązanie do opiekuna oraz skłonność do pilnowania jego dobytku i przebywania wyłącznie z osobami które zna. Jest niezwykle pojętny i łatwo podaje się szkoleniu, przy czym jest bardzo wrażliwy na tonację głosu i łatwo odróżnia ton karcący od wyraźnej pochwały. Dzięki tym wszystkim cechom łagodności - cech psychicznych zyskał on popularność psa towarzyskiego, i nie tylko osób dorosłych, ale również dzieci, z którymi zabawa i pilnowanie ich sprawia mu przyjemność. Może być także doskonałym psem do stróżowania lub przewodnikiem ociemniałych.

wygląd ogólny i charakterystyka; collie może podołać zadaniom psa owczarka dzięki mocnej budowie, która nie powinna być ani ciężka, ani w żadnym razie niezgrabna, a także w skutek dużej ruchliwości. Uwagę zwraca, mający duże znaczenie, jego wygląd , jak również doskonała zrównoważona harmonia kształtów mózgoczaszki i pyska, wielkości formie, barwie i osadzeniu oczu oraz właściwemu osadzeniu i trzymaniu uszu. Każda część jego ciała jest proporcjonalna w stosunku do całości. Wzrost i ciężar - wysokości w kłębie psa od 56 do 61 cm, u suk od 51 do 56 cm, ciężar psa od 20,5 do 29,5 kg u psa, a u suk od 18 do 25 kg. Format prostokątny, długość tułowia psa tylko nieznacznie jest większa niż jego wysokość w kłębie.

Głowa; jej kształt ma duże znaczenie, w wielość powinna być proporcjonalna w stosunku, do wielkości psa. Mózgoczaszka płasko sklepiona, głowa zaś oglądana od przodu lub z boku ma kształt klina, o gładkich zarysach, wyraźnie ściągnięta; poczynając od uszu stopniowo zwęża się aż do wierzchołka nosa, przy czym kość policzkowa nie są wystające, a policzki i boki pyska są gładkie. Przełom czołowo - nosowy, w postaci nieznacznego, lecz dostrzegalnego wklęśnięcia, którego punkt środkowy znajduje się na wysokości kącików wewnętrznych oczu, dzieląc długość głowy na dwie różne części. Linia wierzchołkowa mózgoczaszki i oddzielonego od niej wklęśnięcia grzbietu nosa przy oglądaniu z profilu są równoległe, a długość pyska i mózgoczaszki są jednakowe. Pysk nie szpiczasty, lecz łagodnie ścięty na końcu z wierzchołkiem nosa czarnego koloru przy każdym umaszczeniu oraz z żuchwą mocną i o wyraźnym obrysie. Głębokość pyska mierzona od łuków nadczołowych do spodu żuchwy nie powinna być przesadna. Uzębienie - żeby powinny być duże, zgryz nożycowy. Nieznaczny odstęp między górnymi a dolnymi siekaczami nie stanowi wady. Oczy mają szczególny wyraz świadczący o łagodności usposobienia psa. Są średniej wielkości w kształcie migdału, osadzone nieco skośnie, barwy ciemnopiwnej z wyjątkiem psów o umaszczeniu marmurkowym ( blue merle ), u których często oczy lub tylko jedno z nich mają całą tęczówkę albo jej część koloru jasnoniebieskiego. Spojrzenie wyraża pojętność, a jest żywe i czujne, gdy pies ma zwrócić na coś uwagę. Uszy powinny być małe, umieszczone na wierzchu czaszki nie za blisko siebie, ani też za bardzo po bokach głowy. W stanie spokojnym pies trzyma je zazwyczaj stulone, w stanie zaś czujności, nasłuchując, zwraca uszy do przodu, w pozycji półstojącej, to jest wyprostowane do góry w 2/3 długości, a w 1/3 załamania do przodu z końcami trzymanymi poziomo.

Szyja; powinna być muskularna, mocna, dostatecznie długa i dobrze wygięta. 

Tułów; grzbiet bardzo mocny i lekko wygięty w okolicy lędźwiowej, klatka piersiowa głęboka, dostatecznie szeroka tuż za łopatkami, żebra dobrze wysklepione.

Ogon; długi, sięgający ostatnim kręgiem co najmniej stawu skokowego. W stanie spokojnym pies trzyma ogon w dół z lekkim wygięciem końca do góry, podczas ruchu unosi ogon wyżej, lecz nie ponad grzbiet.

Kończyny przednie piersiowe; proste i muskularne, o kośćcu średniej grubości. Łopatki skośnie u kontowane, łokcie przylegające, ani odstające, ani wciśnięte. Palce wypukłe, ściśle zwarte w łapę kształtu owalnego, opuszki mocne.

Kończyny tylne miedniczne; powinny mieć uda dobrze umięśnione oraz suche, żylaste podudzia dobrze wygięte w stawie skokowym i mocne nisko opuszczone stawy skokowe.Palce jak u nóg przednich.

Chody; są charakterystyczną cechą tej rasy. Collie wykonuje ruchy prawidłowo, choć nie ma łokci odstających, stawia nogi przednie stosunkowo blisko jedna drugiej. Nie powinien jednak w ruchu ich plątać, krzyżować, ani nimi też powłóczyć. Nogi tylne powinny być mocne i nadawać odpowiednio silne pchnięcie - oglądane od tyłu - mają śródstopia ustawione równolegle. Ruchy są lekkie, o wystarczającym długim kroku, wykonywane z widoczną łatwością.

Owłosienie; nadaje psu kontury i składa się z włosów okrywowych, prostych i w dotyku twardych, oraz podszycia z delikatnego puchu, bardzo gęstego, szczelnie okrywającego skórę. Grzywa i kryza na szyi powinna być nadzwyczaj obfita. Sierść na pysku i końcach uszu krótka, gładka, na dolnych częściach uszu dłuższa. Nogi przednie ozdobione frędzlami, na kończynach tylnich również frędzle, bardziej obfite powyżej stawu skokowego, lecz poniżej niego - sierść krótka, gładka, owłosienie ogólnie bardzo obfite.

Umaszczenie; w trzech wersjach; śniade ( sobolowe ) z białymi znakowaniami, trójbarwne i marmurkowe ( blue merle );

Maść ( sobolowa ) - wszystkie odcienie od jasnozłotego do ciemnomachoniowego lub śniada przyciemniona. Kolor słomkowy lub kremowy nie jest dopuszczalna.

Maść ( trójbarwna ) - podstawowy kolor czarny z podpaleniami o jaskrawym odcieniu na kończynach i głowie. Odcień rudawy włosów okrywowych nie jest dopuszczalny.

Maść ( marmurkowa ) - o przewadze koloru niebieskopopielatego nakrapianego i marmurkowanego czernią. Pierwszeństwo ma maść z jaskrawym czerwonawym podpalaniu, lecz brak jego nie stanowi wady. Nie są dopuszczalne duże, czarne łaty, kolor łupkowy, odcień rudawy w owłosieniu okrywowym albo w podszyciu.

Białe znakowania; we wszystkich wyżej wymienionych maściach może występować w większym lub mniejszym stopniu charakterystyczne u collie białe znakowania. Następujące znakowanie jest prawidłowe; całkowity lub częściowo biały kołnierz, biała kamizelka, białe znaki na kończynach i palcach oraz biały koniec ogona. Może też być biała strzałka na grzbiecie nosa lub głowie, albo w obu maściach.

Wady; nie prawidłowa czaszka w stosunku do tułowia, deformacje czaszki, słaby pysk i szpiczasty, wystające kości policzkowe, wklęsły grzbiet nosa, wady kończyn, zły zgryz, oczy okrągłe, szkliste, jasne o dzikim spojrzeniu, wady kośćca, i wiele innych pomijających opis owczarka.

Uwagi w stosunku do owczarka szkockiego ; pies powinien mieć w mosznie widoczne całkowicie dwa zdrowe jądra.


Owczarek szkocki gorszy od wilka i psów myśliwskich.
 

Na przekór wszystkiemu owczarek szkocki przegrywa w walce z psami wilczastymi lub szpicowatymi myśliwskimi - po prostu nie nadaje się do stada wilczego, bo wilki i szpice by go zabiły. I jest to fakt autentyczny, gdy mój ojciec Surowy, by mi takiego psa nie kupił - gdy mój pies As zagryzł owczarka szkockiego, gdy byłam mała. W ten sposób umarł mój pies As - gdy hodowca owczarka szkockiego zażądał uśpienia mojego psa - było to nie sprawiedliwe, gdy owczarek szkocki wszedł na moją posesję, a mój pies staną w obronie stada ludzkiego oraz swego terytorium. Gdy mój ojciec nie zgodził się na uśpienie Asa - i tak go ktoś otruł, umarł wielkich męczarniach, pies pilnujący dobytku u Surowych - a zarazem pies który pilnował mnie przy łóżku i wpuszczał do psiej budy. Tak więc mój pies przegrał ostatecznie z owczarkiem szkockim - włóczęgą i jego hodowcą - człowiekiem. Przyroda kieruje się własnymi prawami, i zwykle przegrywają słabsi. Chart przez wieki był luksusowym psem na zamkach królewskich oraz na wyścigach psów.

Walki psów w Afganistanie i Kirgistan podnoszą wartość hodowlaną psa, do 10 tysięcy dolarów. I zapewne tyle by był wart mój As - gdyby żył. Prawdą jest, że wilczaste zabijają owczarki pasterskie, a nawet same wilki przyczyniają się do śmierci owczarków pasterskich. Walki psów lub wilków, ustala w przyrodzie hierarchię stada a zwłaszcza psa przewodnika - tego, który będzie rządził oraz będzie miał pierwszeństwo do szczeniąt oraz wadery - suki. W niektórych krajach, przez walkę psów - psy wygrywają dostatnie życie. Już w średniowieczu uważano, że pies przypada wyłącznie kobiecie - a Biskup nakładał kary na kobiety w postaci wychowania psa. Dawno temu było karą, wychować psa i dlatego mamy tyle dziś psów nie chcianych, jako wizerunek haniebny.


Psy myśliwskie lat siedemdziesiątych w  Bieszczadach - a mój zmarły rudo-biały As.

Pies wilczasty lat siedemdziesiątych, który potrafił kłaść uszy po sobie gdy coś się od niego wymagało, raczej czujny i posłuszny, i bardzo opiekuńczy w stosunku do dzieci. A za to bardzo groźny dla innych zwierząt. Ogon u psów myśliwskich, jak mój As - nigdy nie unosił się ponad grzbiet, a zwykle go trzymał opuszczony w dół, podobnie jak czynią to wilki. Mój ojciec specjalnie dla psa, hodował króliki - by nie polował w lesie, a moja matka hodowała drób i warzywa - by rodzina miała co jeść.Koło domu stała czereśnia i głóg na kompot. Ludzie w Bieszczadach, żyli z tego co udało im się zdobyć - a największym błędem rodziny było siano na strych dla królików, i jakoś podpalaczom było wszystko jedno - że ludzie w nocy śpią w drewnianych domach. Gdyby owczarek szkocki nie wszedł do domu - to As by się nie wściekł. Mój pierwszy pies w prezencie od leśnictwa, gdy chodziłam do przedszkola, a potem do szkoły podstawowej - As był idealną zabawką przyczepioną do sanek w zimie z domu Surowych. Może to i śmieszne, ale mój pies nie polował na; królik, drób oraz kota - dachowca.


Fotografie z podróży koleją po Bieszczadach; ludzie oraz psy i wilki z Komańczy. 

Nostalgiczne powroty do lat siedemdziesiątych z dzieciństwa na Podkarpaciu - Ja i mój pies. 

Pies o imieniu As - miał co bawić, gdy w domu było sześcioro dzieci, a ja byłam pierworodną swych rodziców. Do dziś dnia wiele rodzin rezygnuje z różnych ras psów, nie przewidując ras użytkowych lub stróżujących, atrakcyjnych dla dzieci nie tylko zimą w górach. I wiele osób nie rozróżnia przydatności owczarków szkockich lub wilczastych - użytkowych. I chyba nikt w żuciu nie zjadł tyle cytryn i bigosu z psem co ,, Ja '' - gdy tonęłam po pas w śniegu. Mój ojciec kupował mi kilogram cytryn do zjedzenia bym nie chorowała na płuca, a As dostawał bigos z kiszonej kapusty z mięsem, by nie miał robaków. I groteska w ówczesnych czasach, gdy jestem już staruszką, mam cukrzycę - a lekarstwem nadal jest kiszona kapusta, choć As już nie żyje, za to mam psią dietę z lat siedemdziesiątych.


Nowe słowo migowe - ,, sanki '' dla psa pociągowego lub wyścigowego; charta.  

• To że wilczaste psy rudo - białe, pilnują noworodków jest faktem nie niezaprzeczalnym.

Uczenie psa komendy - ,, Pilnuj ''. W ten sposób pies nabywa kompetencji stróżowania i pilnowania mienia. W podobny sposób, można zostawić psu jakiś przedmiot do pilnowania w domy, lub gdy na chwile opuszczamy dom.  Pies czuje się miej zestresowany, gdy nie widzi domowników. Pozostawienie dziecka, na dłużej z psem, może skończyć się pogryzieniem matki dziecka, gdy pies adoptuje dziecko - jako swoje własne szczenię.

• To że dziecko może paść ofiarą owczarka lub innego psa z zwisłym uchem to też fakt. 

Uczenie psa agresji, jest nie właściwe w komiędze - ,, Atak '' lub ,, Bierz '', niektóre psy nie adoptują dzieci i są nastawione na agresję, lub nawet  mogą być rozdrażnione na widok dziecka. Zdarzają się nawet przypadki, gdy pies zje niemowlę. Temu psu, chce się pić, a może jeść gdy ma język na wierzchu, ale małe dziecko tego nie rozumie, a więc pies stał się agresywny, a nawet ustalił hierarchię w stadzie gdy stoi przy boku matki a nie dziecka - i nawet zajął miejsce dziecka w dimu. Po prostu wedle wilczego stada, dziecko zostało wygonione ze stada ludzkiego oraz wilczego, gdy przegrało w walce z psem.


Kilka powodów dla których pies lub wilk atakuje ;  

•  Trzymasz w ręku przedmioty, które by miały ukarać psa - atak przez poczucie krzywdy. 
•  Uciekasz przed psem  lub szkolisz psa pasterskiego - przejawiasz słabość wobec psa. 
•  Szkolisz psa stając w nie odpowiedniej pozycji do ataku lub się boisz i uciekasz. 
•  Uczysz psa, że jest najważniejszy w domu - jako pies obrończy. 
•  Jesteś mniejszością w stadzie psim lub wilczym. 
•  Szczenię już od najmłodszych lat przejawia cechy pasterskie naciągając spodnie opiekuna. 
•  Przedmioty które dostał pies - uważa za swą własność nietykalną.  
•  Pies nie posiada szkoleń w kierunku języka migowego lub słuchowego.

Wadą rasy owczarka szkockiego, na te seksualnym może być pedofilia w stosunku do dzieci ludzkich i jest to fakt autentyczny - gdy owczarek szkocki po mnie skakał, zanim wkroczył As do walki. W ostateczny rozrachunku oba psy zginęły przez seks owczarka szkockiego; As był przysłowiowym ; ,, Psem ogrodnika, który sam nie wziął i innemu nie dał - a zatłukł ''. Mój pies; As był psem wilczym z rodziny psów myśliwskich, wedle opisów hodowców rosyjskich często używanych na wilki. Gdy byłam dzieckiem połowa Rzepedzi to byli Ukraińcy w Bieszczadach. Psy spełniały bardzo ważną rolę w Bieszczadach, gdy grasowały dzikie zwierzęta w tym też węże.  A za to obok Rzepedzi, była osada Komańcza - do której przyjeżdżali pociągiem górale z baranami oraz psami, zwykle na niedzielną mszę. Hodowca owczarka szkockiego popełnił wielki, błąd puszczając psa w rui - w samopas, by szukał wadery - suki. W latach siedemdziesiątych, było bardzo nie spokojnie w dwóch wsiach, gdzie panowały walki między; prawosławnymi a katolikami. Nasz dom płoną, aż trzy razy i mieszkałam pod namiotem, a do łóżka polowego z metalu, wchodziły mi w nocy szczypawki. Pies myśliwski wydawał się ojcu, dobrą ochroną dla rodziny.


Prawo psa na cudzej posesji a odpowiedzialność właściciela. 

Ale to nie jedyna taka sprawa, w życiu człowieka i psa. W 2014 roku inny pies wtargnął na cudzą posesję, przeskakując ogrodzenie, zagryzł kota sąsiadów. Policja postanowiła ukarać, właściciela kolegium w wysokości 250 złotych. Właściciele kota, postanowili jeszcze pójść do sądu, ale nic nie wskórali. Jakoś prawo nie posiada paragrafu, na wtargnięcie na cudzą posesję i wyrządzenie szkody, lub prawa do adwokata dla psa, który bronił posesji. A więc można się starać o obrońcę z urzędu dla psa, w obronie psa broniącego posesji lub członków rodziny, ale to nie wiele daje wsparcia - gdy ponad 4 tysiące wniosków rocznie jest oddalonych.

Przejawianie przez psa, cech seksualnych w stosunku do człowieka jest nie właściwe z przepisów FCI i prawa międzynarodowego; służby zdrowia odnotowały aż 700 tysięcy przypadków, zapłodnień człowieka przez psy - uważając człowieka za członka stada psiego lub wilczego do prokreacji. Gorzej gdy ofiarami przestępstw seksualnych padają dzieci. Psy i Wilki mają ruję dwa razy w roku i powinny być diagnozowane przez weterynarię. Aż pięć lat pozbawienia wolności, dostała kobieta z USA, która kopulowała z psem.Wedle nauk dogoterapii lub hipoterapii, zwierzę które zwraca uwagę na narządy rozrodcze, powinno się rozmnożyć - na zalecenie weterynarii lub przełożyć zainteresowanie seksem, na wysiłek fizyczny. Psy i Suki mają mniejsze zapotrzebowanie na doznania intymne, gdy są wybiegane. 

Trefne psy - jednak lojalne we dwoje. 

 

Owczarek szkocki - suka; rzuciła się pod pociąg, a jej towarzysz - pies jej bronił. Jakoś pasterze lub właściciele hodowli o nich zapomnieli. Historia psów ginących pod torami, lub zachowujących się patologicznie jest dość długa. Nie wspomnę już o tym że te psy ponoć są bardzo inteligentne, i zyskały sławę w filmie;  ,, Lesie wróć ''. Pies - towarzysz Suki, dzielnie jej bronił na torach, aż się ludzie ulitowali nad parą.